THIMUN Prosedürü Nedir?

Prosedür birçok açıdan hepimizi sıkıntıya sokan ve anlaşılması zor kurallar silsilesi gibi gelebilir ki haklısınız. Yıllardır bu kurallar sürekli değişiklik gösteriyor ve delegeleri hatta zaman zaman chairleri bile zor duruma sokabiliyor. Biz de sizlerden gelen talep üzerine  dünyada en yaygın olan HARVARD ve THIMUN  prosedürlerini mercek altına alıyoruz ve aradaki farkları anlatıyoruz. Bu makaleyi okuduktan sonra umarız ki prosedürler konusunda aklınızda herhangi bir soru işareti kalmayacak, yine de sormak isterseniz alta yorum bırakmanız yeterli 🙂

MUN Nedir? adlı makelemizde HARVARD ile ilgili genel bilgileri vermiştik. Şimdi sırada THIMUN Prosedürü var:

THIMUN Foundation

THIMUN aslında bir dernek olarak faaliyet göstermektedir. Merkezi Hollanda’nın Hague şehri ve  1987’de Amerikalı birkaç değişim öğrencisinin kurduğu biliniyor. O tarihten bu yana dünyada her sene farklı ülkelerden 3200 öğrenci ve binlerce eğitmenin dikkatini çekiyor. THIMUN Foundation’un düzenlediği dört ana konferans mevcut ve her sene benzer tarihlerde düzenlenirler. Bunlar;

• The THIMUN (The Hague International Model United Nations)
• The THIMUN Singapore conference
• The THIMUN Qatar
• MINIMUN

Ayrıca Türkiye’de ve dünyada THIMUN Affiliated (THIMUN’A bağlı) konferansları da bulabilirsiniz.

Türkiye’deki THIMUN Affiliated konferansları sizin için derledik:

• Enka International Model United Nations [ENIMUN], Istanbul, Turkey: http://www.enimun.org/
• Modèle francophone international des Nations unies en Eurasie [MFINUE], Istanbul, Turkey: https://www.mfinue2017.com/
• Turkish International Model United Nations [TIMUN], Istanbul, Turkey: http://timun.gen.tr/
• Model United Nations Development Programme [MUNDP], Istanbul, Turkey: http://www.modelundp.org
• MUNESCO, Ankara, Turkey: http://www.munesco.org/
• Robert College International Model United Nations [RCIMUN], Istanbul, Turkey: http://www.rcimun.org/
• Hisar School Junior MUN [JMUN], Istanbul, Turkey: http://www.hisarjmun.org/

Bu konferansların dışında THIMUN Foundation tarafından affiliation almamış ama THIMUN prosedürünü izleyen konferansları  da bulabilirsiniz. Bu konferanslar MUNTurkey.com’un takviminde listelenmiştir.

Dünyadaki tüm THIMUN Affiliated konferansları görmek için tıklayın.

Nasıl THIMUN Foundation’dan Affiliation Alabiliriz?

THIMUN Affiliation için bazı şartlar belirlemiş, başvuru sayfası için tıklayabilirsiniz. Özetle bu şartlar;

1. THIMUN Prosedürünün uygulanması
2. Lise düzeyinde düzenlenen bir konferans olması
3. En az 10 farklı okuldan 250 delegenin katılıyor olması
4. Konferansın en az 2 gün sürüyor olması
5. MUN düzenleyen okulun en az bir kere THIMUN Foundation’in düzenlediği 4 ana konferanstan birine katılmış olması (The Hague, Singapore, Qatar or Montevideo)
6. Konferansın en az 4 kere düzenlenmiş olması. Affilation 5. kez düzenlenen konferanslara verilebilir
7. Konferanta en az 6 farklı komite olması

THIMUN Prosedürü Nasıl İşliyor?

1. Lobbying Session

THIMUN prosedürünü HARVARD prosedüründen ayıran en önemli farklılıklardan biri Lobbying Session (Lobi Oturumu) dur. Delegeler Opening Ceremony (Açılış Töreni) den sonra kendilerine atanan komitelere giderler. Burada ilk olarak Roll-Call (Yoklama) alınır. Daha sonra Chair/Student Officer (Oturum Başkanı) delegelerin birbirleri ile block (blok) kurması ve fikir birliğine varıp Resolution (Sonuç Bildirgesi) yazması için Lobbying Session’ı başlatır. Burada delegeler birbirleri ile aynı fikirde olan delegeri bulur ve aynı blokta yer alması için ikna eder. Eğer aynı fikirde delegeler yoksa kendi fikirlerini karşı tarafa aktarır ve kendi resolution’u (sonuç bildirgesi) için oy toplamaya başlar. Buradaki amaç blokları kurup debate (tartışma) için ortam hazırlamaktır.

Eğer General Assembly (GA – Genel Kurul) komitesi ise Ambassodor (elçi) ler açılış konuşması için teker teker Floor (Kürsü) ye çıkarlar. Açılış konuşmları THIMUN prosedüründe sadece GA komitelerinde olur ve tüm GA komiteleri aynı salonda toplanır. Specialized (Özelleştirilmiş) komitelerde ise delegeler kendi komitelerine giderler.

Genellikle Resolution’u (sonuç bildirgesini) yazan kişi Main Submitter (Sponsor), bu resolutiona destek verenler veya tartışılmasını isteyenler Co-Submitter (signatory) olarak adlandırılır.

Lobbying ile ilgili MUNTurkey.com’da yayınlanan makaleyi okumak için tıklayın.

2. Approval Panel

Approval Panel genellikle öğretmenlerden oluşturulmuş bir onay kuruludur. Resolution komitede tartışılmaya başlamadan önce Approval Panel’e gönderilir ve onay alınır. Eğer hata varsa veya resolution geçmezse, Approval Panel resolution’u komiteye tekrar gönderir ve düzeltme talep eder. Bu süreç onay alınana kadar devam eder.

Best Delegate.com

3. Main Submitter (Sponsors)

Resolution Approval Panel’den geçtikten sonra komitede tartışılmaya başlanır. Main Submitter (sponsor) Floor’a çağrılır ve Resolution’u okuması istenir. Resolution okunduktan sonra lehine ve aleyhine konuşmalar delegeler tarafından yapılır. Bazı prosedürlerde Main Submitter, Sponsor olarak da adlandırılır. Aynı zamanda resolution’da signatories de bulunur. Signatories ise ya bu resolutiona destek veren veya bu resolution’un tartışılmasını isteyen delegelerden oluşur. Bazı konferanslar bir Resolution’un geçmesi için belirli sayıda Submitter (Sponsor) veya Signatory (co-submitter) isteyebilir.

4. Amendments (Yasa Değişikliği)

Resolutionlar komitede tartışılırken Amendement (Yasa değişikliği) verilir. Delegeler istedikleri değişikliği Chair’e yazılı olarak iletirler. Bu amendmentlar Chair’e ulaştıktan sonra Chair amendmentlerla ilgili konuşmak isteyen delegelere söz hakkı verir. Zaman dolduğunda ise her amendtment komitede oylanır ve gerekli değişiklikler yapılır. Amendmentler 3 şekilde verilir;

1. Add (Ekle): Bir cümle eklemek istediğinizde
2. Change (Değiştir): Bir cümleyi değiştirmek istediğinizde
3. Strike out (Çılar): Bir cümleyi çıkarmak istediğinizde kullanırsınız.

Amendment kağıdını dolrudup Chair’e iletebilirsiniz:

Örmek:

A sample of an amendment
Committee: G.A. Third Committee – Social, Cultural and Humanitarian
Subject: Strengthening U.N. Coordination of Humanitarian Assistance
Sponsors: France, Romania, and Poland
Signatories: Togo, Australia, Fiji, Brazil, St. Lucia, Viet Nam, New Zealand, Pakistan, Kuwait and Argentina

Add as the final operative clause…
Requests the expansion of preventive actions and assurance of post-conflict assistance through reconstruction and development.

Ayrıca Friendly Amendment ve Unfriendly Amendment Terimlerini bilmeniz gerekir:

• Friendly Amendment: Tüm sponsorlarların üzerinde anlaştığı değişiklik
• Unfriendly Amendment: Bazı sponsorların üzerinde anlaşmadığı ve ancak komite oylaması ile gerçekleşebilen amendment türüdür.

5. Motion (Önerge)

Biraz da motionlar hakkında sizlere bilgi vermek istiyoruz.

• Motion to Move to the Previous Question  (motion to move to voting procedure)

Oylama aşamasına geçmek için verilen önergedir. Hiçbir konuşmayı kesemez. Chair bu motion’u gerekli gördüğü zaman overrule (red) edebilir.

• Motion to Adjourn the Debate:

Geçici süreliğine tartışmaları durdurmak istediğiniz zaman verilen önergedir. Hiçbir konuşmayı kesemez. Komitede kabul edilmesi için basit çoğunluk gerekmektedir.

• Motion to Reconsider a Resolution:

Halihazırda tartışılan ve oylanan bir resolution’un tekrardan tartışmaya açılması için verilen önergedir. Hiçbir konuşmayı kesemez. Kabul edilmesi için 3/2 çoğunluk gerektirir.

• Motion to Refer a Resolution to Another Forum:

“Demands”, “Decides”, or “Condemns” gibi ifadelerin yer aldığı belirli cümlelelerin kullanılması halinde bu önerge verilir. Hiçbir konuşmayı kesemez.

• Objection to the Main Motion:

Komitede kabul edilen ana debate (tartışma) konusuna karşı itiraz edilince verilen bir önergedir. Bu önergeyi veren delegelerden neden bu önergeyi verdikleri konusunda kısa bir konuşma yapması beklenir. Geçmesi için 3/2 çoğunluk gerekir.

• Withdrawing a Resolution:

Bu önerge bir resolution’un geri çekilmesi istendiğinde verilir. Oylama aşaması bu önerge için geçerlidir. Tüm delegelerin lehine oy vermesi gerekmektedir. Hiçbir konuşmayı kesemez.

• Motion to Extend Debate Time:

Bu önerge tartışma zamanının arttırılması için kullanılır. Bu motion oylanmaz ve chair’in takdirine bırakılmıştır.Hiçbir konuşmayı kesemez. Başka bir delegenin second (onay) vermesi gerekmektedir.

6. Point (İstek)

• Point of Personal Privilege:

Kişisel ihtiyaçları (Işık, ses, hava durumu ve kişisel ihtiyaçlar) belirtmek için kullanılan pointtir. Second gerektirmez. Konuşmaları kesebilir.

“Point of Personal Privilege! Could the Air Conditioning be turned on, as it is a bit warm in here?”

• Point of Order:

Prosedüre dair kural hataları olmuşsa chair’e veya chairboarda karşı verilen pointtir. Oylamaya sunulmaz ve konuşmaları kesebilir.

“Point of Order!” Is it in order for delegates to yield the floor more than once, as the floor was just yielded to Japan?”

• Point of Information to the Speaker:

Bir delegeye konuşması veya görüşü ile ilgili soru sormak istediğimizde veridğimiz pointtir. Point of Information verdiğinizde ayağa kalkmanız gerekmektedir.

It is a question to the speaker, not a comment! If you want to get some information on the topic across to the house, you can do so by formulating it as a question “Is the delegate aware that…” or “Does the delegate agree that…” Do not ask another question to the delegate unless the chair has allowed you to (request of follow up) as there is no direct dialogue between delegates “Does the delegate feel that the Six-Party Talks would be able to enforce the ideas in this resolution to DPR Korea?”

• Point of Information to the Chair:

Chair’e bilgi almak amacıyla yöneltilen pointtir. Kurallar ve kişisel ihityaçlar ile ilgili sorular için kullanılamaz. Mevcut tartışılan konuya açıklık getirmek için kullanılır.

“Point of Information to the chair! Could the chair explain when the Nuclear Non-Proliferation Treaty was signed?”

Komite gündemi ve program ile ilgili sorular için kullanabilir

“Point of Information to the chair! What time is lunch?”

• Point of Parliamentary Enquiry:

Komitede işleyen kurallar ile ilgili sorularımız olduğunda chair’e yönettiğimiz pointtir. Örneğin bir motion’un geçmesi için kaçta kaç oy almak gerekir.

7. Resolution (Sonuç Bildirgesi)

Asıl amaç Resolution’un kabul edilmesi ve bunun için 3 veya 4 gün boyunca sürekli tartışmalar yapılır. Resolution’un nasıl yazılacağı konusunda faydalı makaleleri MUNTurkey.com’un makale sayfasında görebilirsiniz. 

Ek olarak sizin için THIMUN Prosedürüne göre yazılmış bir resolutionu görsel olarak paylaşıyoruz:

8. Plenary Session(Genel Kurul)

Son olarak plenary sessiondan da bahsedelim. Pleanary Session General Assembly komitelerinin ortak olarak yaptığı oturumdur. İlk gün Ambsassorlar (elçiler) opening speechleri (açılış konuşmlarını) bu ortak oturumda yaparlar. Son gün ise voting session (Oylama Oturumu) General Assembly komiteleri için Plenary Session olarak yapılır. GA komitelerindeki delegeler bir salona toplanır ve her komitenin yazdığı resolutionlar genel kurulda oylanır. Genel kurulda kabul edilirse bu resolution geçmiş olur.

THIMUN ile HARVARD Arasındaki Farklar Neler?

1. THIMUN bir dernek tarafından yönetiliyor. HARVARD ise bir üniversite tarafından.
2. THIMUN no award policy (ödüls yok politikası)nı benimsemiştir. Ülkemizde böyle olmasa da dünyada bu şekilde. HARVARD’da ise ödüller verilir.
3. THIMUN konferansları daha fazla ululsararası düzenlenmeye çalışılır. HARVARD’da ise daha homojen bir kitle vardır.
4. THIMUN’da birinci gün Lobbying session olarak geçer. HARVARD’da lobbying session yoktur fakat Unmoderated Caucuslar daha fazla tercih edilir.
5. THIMUN’da resolution halihazırda yazılmıştır ve amendmentlar ana odak noktasıdır. HARVARD’da ise amaç resolutionu yazmaktır.
6. THIMUN lise düzeyindedir ve öğretmenler Approval Panel aracılığıyla dahil olur. HARVARD’da Approval Panel yoktur ve öğretmenler dahil olmaz.
7. THIMUN’da Plenary Session’da GA komiteleri için Opening Speechler yapılır ve oylamalar gerçekleşir. HARVARD’da Plenary Session yoktur, her şey komitelerde olur.
8. THIMUN’da PGA (President of General Assembly) Genel Kurul Başkanı vardır. HARVARD’da böyle bir pozisyon yoktur ve Secretary Genereal tüm akademiş işlerden sorumludur.
9. THIMUN’da oturum başkanına Student Officer denir. HARVARD’da oturum başkanına Chair denir.
10. THIMUN’da çalışma rehberine Research Report denir. HARVARD’da ise Study Guide denir.

Sorularınızı ve yorumlarınızı bekliyoruz. Yorum bırakın, size en kısa zamanda geri dönüş yapacağız 🙂

MUNTurkey.com PR Team