Oturum Başkanlığı Pozisyonu (Chair) Hakkında Bilmeniz Gerekenler Meltem ESER

Delegelikle başladığınız MUN yolculuğunuzda başarılı oldunuz, belki admin ya da press takımında yer alarak komite başkanının görevini yakından izleme şansınız oldu. Disiplinli ve liderlik içgüdüsü olan birisiniz ve sonraki adımı atmaya, komite başkanı (Chair) olarak çalışmaya hazırsınız. Veya daha önce komite başkanlığı yaptınız, ve kendinizi geliştirmek için işin püf noktalarını arıyorsunuz. Sizlere bu yazıda nasıl etkileyici ve faydali bir lider, bir komite başkanı olabileceginiz konusunda tüyolar verecegim, ayrıca komite başkanlarının kullanması gereken kalıp cümleleri de en sonda listeleyeceğim.

İlk Chair deneyimimi nasıl gerçekleştiririm?

Genellikle önceden katıldığınız konferansların organizasyon ekipleri ile iletişime girersiniz ve ekip sizi pozisyona uygun görürse, sizi ekiplerine davet ederler. Tabii ki bu bulunduğunuz şehre ve oradaki konferans kültürüne göre değişir. Çoğu konferans, online ya da geleneksel, konferansları için Chair application açarlar. Deneyimlerinizi sıralayarak ve etkileyici ve dürüst bir motivasyon mektubu yazarak konferansta yerinizi alma şansı yakalayabilirsiniz. (MUNTurkey.com’un notu: Makele önerisi, Motviasyon Mektubu Nasıl Yazılır?)

Hangi yolla başvurduğunuz fark etmeksizin, ilk deneyiminize komite başkan yardımcısı (Cochair) olarak başlamanızı tavsiye ederim. Bu şekilde beraber çalıştığınız komite başkanından işi öğrenebilir, arada görevi devralabilir ve kendinizi tamamen hazırlayabilirsiniz.

İyi bir Chair olmak üzerine MUNTurkey.com çapında gerçekleştirilen kaliteli eğitimler yapılmaktadır, bunlara kesinlikle başvurmanızı tavsiye ederim.

Chair’in görevleri nelerdir?

Komite başkanı, yani Chair’in görevlerini şöyle sıralayabiliriz:

1. Konferans öncesi komite konusu ya da konularını kapsamlı şekilde araştırıp konulara hakim olmak;
2. Konferansa bağlı olarak Study Guide yazmak;
3. Katıldığı konferansa bağlı olarak MUN prosedürlerini eksiksiz bilmek;
4. Komite içi otorite sağlamak, bunun yanında delegeleri sıkmamak ve motive etmek;
5. Açık ve anlaşılır bir şekilde prosedürü yürütmek, adaletli bir şekilde konuşma hakkı vermek ve özgün bir resolution yazılmasını sağlamak.

Chair olmak için İngilizcemin nasıl olması gerekiyor?

Bana sorarsanız, delege olarak açık ve anlaşılır bir Chair’in komitesinde olmak çok önemli bir şeydir. Özellikle yeni başlayan delegeler için iyi bir deneyim yaratmak istiyorsak, komite başkanının İngilizcesinin oldukça iyi olması gerekiyor. Şahsen B1, B2, C1, C2 gibi kategorize etmenin bu konuda çok önemli olduğunu ve siyah beyaz bir kriter olduğunu düşünmüyorum, ancak kendinizi ve MUN’lerde bahsi geçen dünya konularını İngilizce ifade edemiyorsanız, öncelikle kendinizi bu konuda geliştirmenizi tavsiye ederim.

Ayrıca kendinizi İngilizce dilinde rahat hissetmeniz kendinize güven verirken karşınızdaki kişilerin de güvenini kazanmanıza yardımcı olur. Bu şekilde komitenizde otoritenizi sağlayabilir ve delegelerin kaliteli zaman geçirmesine imkan tanıyabilirsiniz.

Otoritemi nasıl sağlayabilirim?

İnsanlar üzerinde otorite sağlayabilmeniz için öncelikle kendinizden emin olmanız lazım. İster MUN dünyasında olsun, ister iş hayatınızda ya da öğrenciliğinizde, kendinizi iyi tanımanız, yeteneklerinizi ve sınırlarınızı bilmeniz gerekiyor. Siz kendinizden emin olduğunuz zaman karşı taraf da size yaptığınız iş konusunda güven duyacaktır.

Chair olarak otorite sağlamak demek, onlarca konferansa katılmış olduğunuz güveniyle komite karşısına çıkmak değildir. Her katıldığınız konferansın birbirinden farklı olduğunu, ekiplerin ve delegelerin farklı olacağını aklınızda tutup bu farklılıklara esneklik sağlayabilmeniz gerekiyor. Siz disiplinli bir şekilde komite karşısına çıktığınız zaman, ve delegelerinizle sağlıklı iletişim kurduğunuz zaman zaten başarılı olacaksınız.

Bir başka tavsiyem, delegelerinize hangi konuda olursa olsun, asla bağırmayın. Saygı çerçevesinin çok dışında olan bu harekete hiç gerek yoktur ve örneğin; uğultu/gürültü durumunda komiteyi düzenlemek için otoritenizi, ağırbaşlılığınızı ve yetkilerinizi kullanmalısınız. “Can the House please come to order” komutu özellikle delegeler yorgun olduğunda işe yaramayabilir. Bu durumda gürültünün kaynağını bulup delegeleri sonuçlarıyla ilgili bilgilendirmeniz daha etik olacaktır.

Komite başkanlığı sabırlı olmanızı gerektirir ve bunu sonuna kadar sağlamalısınız. Tabii ki ekstrem durumlarda akademik ekibi uyarmanız gerekiyor, yardım almaktan çekinmeyin.

Disiplin ve eğlence dengesini nasıl sağlayabilirim?

Unutmayın ki, MUN konferansları her ne kadar diplomatik öneme sahip konferanslar ise, bir o kadar da genç insanların eğlenip sosyalleşebildikleri ortamlardır. Komitedeyken delegelerin ruh halini sık sık kontrol edin, sıkıldıkları anı tespit edin ve rahatlamaları için farklı şeyler yapmayı teklif edin.

Herkesin en sevdiği etkinlik olan Gossip Box okumaktan başlayabilirsiniz! Bunları okurken kendi anılarınızı ve esprilerinizi katmanız delegelerin sizi daha yakından tanımasına sebep olacaktır, ve bu şekilde ciddi oturumlar arası eğlenceyi sağlayabilirsiniz.

Denge sağlama konusunda, başka bir nokta ise “Hayır” demekten korkmamanız gerektiği. Eğer komitenin sürüklendiği yönden memnun değilseniz, konudan sapıyorsa veya huzursuzluk gibi istenmeyen durumlar varsa direkt otoritenizi devreye sokmak ve düzeni sağlamak sizin elinizde.

Delegelerle iletişim nasıl kurulur, nasıl feedback ve ödül verilir?

Chair olmanın en güzel yönlerinden biri, delegelerle tanışmak, onlara tavsiyeler vermek, yeni şeyler öğretmek ve onlardan da bir şeyler öğrenmektir. İyi fikirleri ve stratejileri olduğunu fark ettiğiniz delegelere yardım edebilir, onları komiteye yön vermeleri için teşvik edebilirsiniz. Tabii ki bunu yaparken dengeyi ve adaleti sağlamanız önemlidir, sadece birkaç delege ile ilgilenin demek değildir.

Komitede pasif kalan delegelere de konuşma şansı verebilirsiniz. Kendilerinde kalkıp konuşma cesaretini bulamayan delegeleri aktif hale getirmek için onlara not yollayabilirsiniz, ya da sakince konuşmak isteyip istemediklerini sorabilirsiniz. Belki bunu yaparak onların hayatında bir dönüm noktası yaratabilirsiniz bile. Bir insanı motive etmek ve ona güç verebilmek bana göre dünyanın en güzel duygularından biridir.

Sıra delegelerinizi ödüllendirmeye geldiğinde çoğu zaman zorlanabilirsiniz. En iyi delege olmayı hak eden birden fazla delege olabilir ve hangisine öncelik vermeniz gerektiği konusunda kararsız duruma düşebilirsiniz. Genel olarak, konferans süresince, sık sık söz alan ve efektif konuşmalar yapan, resolution gibi belgeleri yazmaya öncülük eden ve başka delegelere yardımcı olan delegeler kendilerini gösterir ve bir ödülü hak edecek katkıları komiteye sağlarlar. Bu delegelerin yanında yukarıda bahsettiğim, pasif olup daha sonradan açılan ve gelişme gösteren delegeler de ödüllendirilmeye değerdir. Ödüllendirdiğiniz delegelerin yüzlerindeki mutluluğu gördüğünüzde sevinçten havaya uçacaksınız! Ayrıca position paper değerlendirmesi de ödül sürecine eklenebilir ve kararsız

Chair olarak kullanmam gereken kalıplar nelerdir?

Sizin için bazı kalıp cümleleri, yani Stock Phrase’leri bir araya getirdim. Bu Phrase’ler komitenin her anında kullanmanız gereken kalıplardır. Saygı çerçevesi içerisinde ve nötr kalmayı amaçlayan cümle kalıplarıdır.

Düzeni Sağlamak için Kullanılan Kalıplar

– Could the House please come to order?: Komite içi sessizlik ve düzenin sağlanması gerektiğinde kullanılır.

– There will be no direct dialogue between delegates: Unmoderated ya da Semi-moderated caucus dışında karşılıklı konuşmayı durdurmak için kullanılan kalıp.

– Could the house please come to order and show the speaker the respect he/she deserves?

– The chair stands corrected: Herhangi bir konuda Chair gözden bir şey kaçırdıysa saygı çerçevesi içerisinde kendini bu kalıpla düzeltir.

– Would the delegate please repeat/rephrase the question?

Komite Akışında Kullanılan Kalıplar

– The Floor is now/once again open: Yeni bir önerge verilmesi gerektiğinde kullanılır.

– Are there any delegations wishing to take the floor? … you have been recognised, … you have the floor: Konuşmak isteyen delegelere sorup söz verme kalıbıdır.

– Please rise and state your point: Herhangi bir point önergesi veren delegeye söz hakkı verme kalıbı.

– Please state your point in form of a question: Point’lar soru şeklinde sorulur ve delegenin soru sormuyor olduğu durumunda cümle yapısı ile ilgili uyarma kalıbıdır

– The speaker will, please, refrain from using unparliamentary language: Dili yanlış ve gayriresmi kullanan delegeyi uyarma kalıbı.

– The speaker will, please, refrain from insulting other delegates: Konuşmacı başka delegelere karşı uygun olmayan ifadeler kullandığında uyarma kalıbı.

– I am sorry, but there is no more time for points of information. Could the speaker please yield the floor?: Konuşması sonunda delegeye yöneltilen başka soru kalmadığında kullanılır.

– There has been a point of personal privilege on the floor: Kişisel bir soru sormak için yöneltilen Point olduğunda dikkati toparlamak için kullanılan kalıp.

– The next resolution to be debated will be on the question of… : Resolution tartışmasına geçileceği zaman yapılan açıklama kalıbı.

– Would the main-submitter please take the floor and read out the operative clauses?: Resolution’u sunmak için ibraz edenin kürsüye gelmesi.

Oylama Prosedüründe Kullanılan Kalıplar

– We will now move into voting procedures on this resolution: Oynamayı başlattığınız kalıp.

– Would the administrative staff please close/secure all the doors and take up their voting position?: Oylama durumuna getiren kalıp.

– All those in favour of this resolution please raise your placards high
– All those against…
– All those abstaining…

– By a vote of… in favour, against, with… abstentions, this resolution/amendment/motion passes/fails: Oylama sonucunu açıklayan kalıp.

– Clapping is (not) in order: Delegelerin sevdiği bir kalıptır, uzun emeklerin sonucunu alkışlayarak kutlayabilirsiniz.

– An amendment has been proposed by… This is in order. The chair will read it out: Amendment’lara geçildiği zaman tek tek bu kalıpla Amendment’ların üzerinden gidilir.

– We will now move into voting procedures on the amendment: Amendment oylamasını başlatma kalıbı.

Umarım yukarıdaki bilgiler ve tüyolar size liderlik ve Chair’lık konusunda yardımcı olmuştur. Saygı ve disiplin konusundaki eklemeler aklınızın bir ucunda bulunsun, prosedürü iyi tanıyın, yaptığınız işi sevin ve bakın nasıl harika bir komite başkanına dönüşüyorsunuz! Önünüzdeki konferanslarda başarılar diliyorum.

Meltem Eser

MUNTurkey.com Yazarı