Türkçe Konferanslardaki Kavram Karmaşası

Türkçe komiteler, İngilizce komitelerle tamamen aynı işleyişe sahip fakat birkaç kavram karmaşası, kavram eksikliği yaşanmıyor değil. Komite başkanı, delegeler; hatta komite adminleri dâhil kavramlarla alakalı sorunlar yaşayabiliyorlar.

Daha önceki makalemde MUN kavramlarının Türkçe karşılıklarını incelemiştim. İncelerken de, bizzat komite içinde olduğumda da kavram karışıklıkları ve eksikliklerinin olduğunu fark ettim. Bu kavram karışıklıkları komite başkanının yönetimiyle gayet rahat çözülebilir, eksiklikler doldurulabilir.

Komite başkanları da en az delegeler kadar zorlanabiliyor. Çünkü bazı kavramlar gerçekten anlamlarını dolduramayabiliyor. Düzenli oturumlarda işleyiş biraz daha kolayken kürsü konu başlıklarına ve taleplere (Points and Motions) açıldığında işler biraz karışıyor.

Motion kavramının Türkçe açıklaması talebe karşılık gelirken Point kavramın tam olarak Türkçede açıklanamıyor çünkü birkaç çeşit Point var (Point of Order, Point of Personal Privilege, Point of Parliamentary Procedure, Point of information vb.) bu çeşitlerin her biri farklı anlamlara sahip olduğu için genel bir tanımlama yapmak kulağa doğru gelmiyor.

Point kelimesinin karşılığı konu başlığı olarak verilse de her Point çeşidinin farklı karşılığı var. (Point of Order, usule aykırı davranış; Point of Information, bilgilendirilme isteği vb.) Türkçeye indirgendiğinde Point ve Motion kavramları oldukça yakınlaşmaya başlıyor. Ancak komite başkanı tarafından delegelere prosedür ve terimlerin karışlığı Türkçe ’ye net şekilde aktarılırsa komite işleyişinde de sıkıntı olmaz.

Bunun dışında düzensiz oturumlarda da birkaç sıkıntı olabiliyor, özellikle çözüm önergesini yazmak konusunda. Düzenli oturumlarda birçok fikir çıkıyor, gayet güzel tartışma ilerliyor, çözümler oluşuyor fakat maddeleşme aşamasına gelindiğinde duraksama başlıyor. Birçok kişi Türkçe konferans azlığından dolayı maalesef çok tecrübe kazanamıyor, Türkçe komiteye sahip konferansların sayısı gün geçtikçe azalıyor maalesef ki. Bu sebeple tecrübeli delegelerin de komite başkanlarının da tecrübelerinin hatırı sayılı bir kısmı İngilizce komitelerden oluşuyor. Buna rağmen kişinin kendi diline hâkim olma kabiliyetinin Türkçe komitelerde kişiye büyük yararı dokunuyor.

Çözüm kâğıdı (Resolution) yazarken giriş, açıklama kısmında (Introduction) pek sorun yaşanmazken fikirleri maddeleştirmekte daha çok sorun yaşanıyor. Fikirleri ana maddelere ayırmakta, onları düzgün bir şekilde cümle kurarak yazmakta. Onları alt maddelere detaylandırmada büyük sorunlar yaşanıyor. Bunun çözümü ise konu hakkında çok makale okumaktan, yüksek kaliteli kaynaklardan araştırma yapmaktan ve Türkçe dil bilgisi kurallarına sıkça göz atmaktan geçiyor.

Toparlamak gerekirse kavram karmaşası veya kavram eksikliği doğal olarak karşılanmalı. Kendi karmaşanızı çözmek, eksikliklerinizi kapatmak ve komitedeki konumunuzu garanti altına almak istiyorsanız size tavsiyem öncelikle kendi dilinizi tamamen kavramanız sonrasında kaliteli kaynaklardan güzelce araştırmanızı yapmanız, konuya hakim olmanız ve aksaklıklar olabileceğini kabullenerek çözebileceğinize inanmanız.

Dilay YILDIZ

MUNTurkey.com Yazarı